ਰੂਹ ਦੇ ਕੰਨ ਲਾ
ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਸੁਣੋ,
ਕੀ ਕਹਿੰਦਿਆਂ ਨੇਂ
ਖੂਹ ਦਿਆਂ
ਹੂਕਦਿਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ,
ਪੁੱਛਦਿਆਂ ਨੇਂ
ਸ਼ਾਇਦ
ਕੀ ਖੁਸ਼ ਹਨ ਵਸਦਿਆਂ
ਸਾਡੇ
ਦੇਸ਼ ਦਿਆਂ
ਆਉਂਦਿਆਂ ਨਸਲਾਂ!
ਕਰੋ ਜਿਗਰਾ
ਮਾਰੋ ਝਾੱਤੀ
ਜਲਿਆਂਵਾਲਾ ਖੂ ਵਿਚ ਲੁੱਕੀ
ਵੇਖੋ
ਦੇਸ਼ਭਕਤਾਂ ਦੇ
ਬਲੀਦਾਨ ਦੀ ਘਾਟੀ,
ਕਰੋ ਹੌਸਲਾ,
ਫੜ ਬੱਚਿਆਂ ਦਿਆਂ ਉਂਗਲਾਂ
ਚੁੱਕ ਗੋਦੀ
ਜਿਗਰ ਦੇ ਟੋਟੇ,
ਮਾਰਿਏ ਛਾਲਾਂ
ਇਕ ਵਾਰੀ ਫ਼ੇਰ,
ਮੰਗੇ ਕੁਰਬਾਨੀ
ਮਾਰ ਮਾਰ ਹਾਕਾਂ,
ਏਸ ਦੇਸ਼ ਦੀ
ਮਾਂ-ਮਈ ਮਾਟੀ।
ਅੱਜ
ਓਸੇ ਜਲਿਆਂਵਾਲਾ ਵਿਚ
ਸੁੱਤੇ ਨੇ
ਸਾਰੇ,
ਜਿਸ ਵਿਚ
ਜਾਗਦੇ ਹੋਏ ਸਨ
ਕਦੇ
ਹੋਏ ਇਕੱਠੇ
ਜਗਾਉਣ
ਤਕਦੀਰ,
ਅੱਜ
ਉੱਥੇ ਹੀ
ਹਨ
ਜਿਉਂਦੇ ਮਰੇ
ਇਹ ਸਾਰੇ,
ਜਿੱਥੇ
ਸੀ ਮਰੇ
ਜਿਉਣ ਲਈ
ਓ ਸਾਰੇ।
ਖਿੱਲੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦਾ ਬਾਗ਼
ਤਰੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦਾ ਬਾਗ਼
ਉਜੜੇ ਬਾਗ਼ਾਂ ਦਾ
ਵੱਸਿਆ ਬਾਗ਼!
छुपा कर
रखे थे जो
शहर के
शर्मिंदा हिस्से
सड़कों की
पैनी नज़रों से
आपने,
रेल की पटड़ियों के
किनारे
ख़ुद को ढकते
लावारिस मिले।
क़िस्मत की
वो ज़िद
कि यूँ ही रहेगी,
और हमारा
वो सरकश* (defiant)
राद ए अमल** (reaction)
फ़ुर्सत में
वो हिमाकतें
दोनों को
याद रहेंगी...
